Beperking van cashbetalingen in kader van anti-witwaswetgeving: ken uw limieten

Weet u als ondernemer welke facturen u in contanten mag ontvangen? Niet onbelangrijk want het toepassingsgebied van de anti-witwaswetgeving van 11 januari 1993 is sinds 1 januari 2014 gevoelig uitgebreid en overtredingen worden streng gestraft. U moet een onderscheid maken tussen verrichtingen met betrekking tot onroerende goederen, en andere verrichtingen. Het grensbedrag voor contante betalingen is verlaagd naar 3.000 euro. Voor vastgoedtransacties zijn alle cashbetalingen, inclusief voorschotbetalingen, verboden.

Cash geld (bankbiljetten en muntstukken) is een wettelijk betaalmiddel. Sinds 16 april 2012 is het bij de verkoop van roerende en onroerende goederen wettelijk verboden om een cash betaling te ontvangen als de totale prijs meer bedraagt dan 5.000 euro. Dit is een belangrijke uitzondering - op grond van de anti-witwaswetgeving van 11 januari 1993 - op de regel dat cash geld een wettelijk betaalmiddel is en u in principe dus niet kan weigeren dat uw klanten cash betalen. Deze regelgeving heeft betrekking op handelaars en, sinds 16 april 2012, ook op dienstverstrekkers (bv. vrije beroepers, consultants of aannemers).

Verkoop van roerende goederen en diensten: cash tot 3.000 euro

De drempel van 5.000 euro voor cashbetalingen is op 1 januari 2014 verder verlaagd naar 3.000 euro. Bij de verkoop van een onroerend goed mag er vanaf 1 januari 2014 zelfs niets meer cash worden betaald (zie verder).
Maar voor de verkopen van roerende goederen en diensten is er een versoepeling voorzien. Als de deelbetaling op zich ten hoogste 10% bedraagt van de totale prijs én niet hoger is dan 3.000 euro, mag u die deelbetaling wel cash ontvangen. Bij de beoordeling van de drempel van 3.000 euro is het totale (factuur)bedrag waarop de (deel)betaling slaat van belang. Verschillende facturen opmaken is geen optie. Als de facturen verband houden met elkaar, dan worden die als één verrichting beschouwd waarop u bovenstaande grenzen moet toepassen.
Zolang de totale verkoopprijs (incl. btw) dus lager ligt dan 3.000 euro, mag die volledig in cash worden betaald. Is de totale verkoopprijs 3.000 euro of hoger, dan mag die verkoopprijs niet in cash worden betaald, maar enkel via andere betaalmiddelen (zie verder).
Er is één uitzondering: de beperking voor het betalen in contanten geldt alleen voor verkopen door een handelaar, niet voor verkopen door particulieren. Voor de verkoop van roerende goederen tussen particulieren mag een transactie onbeperkt cash worden betaald.

Verkoop van onroerende goederen: cashbetalingen verboden

De verkoop van een onroerend goed mag sinds 1 januari 2014 enkel nog worden betaald door middel van een overschrijving of een cheque. Het rekeningnummer waarop het geld wordt gestort, moet altijd in de notariële akte en verkoopsovereenkomst staan.
Notarissen en vastgoedmakelaars behouden een meldingsplicht aan de zogenaamde anti-witwascel indien het verbod niet wordt nageleefd.
Voor vastgoedtransacties zijn dus alle cashbetalingen, inclusief voorschotbetalingen, verboden voor iedereen: koper of verkoper, particulier of handelaar.
Alleen de aktekosten bij een notaris mogen nog contant worden betaald.

Verkoop van edele metalen: limiet is 3.000 euro

Voor edele metalen (voorwerpen uit zilver, goud, platina of met die metalen erin verwerkt) geldt een bijzondere regeling. Men maakt een onderscheid naargelang de inkoopprijs al dan niet 3.000 euro bereikt. Ligt de inkoopprijs (incl. btw) onder de 3.000 euro, dan mag u het totaal cash betalen. Is de inkoopprijs gelijk aan of hoger dan 3.000 euro, dan mag tot 10% van de prijs cash worden betaald, met een maximum van 3.000 euro.

Betaaloplossingen

Bedoeling van de federale regering met de verstrenging van de anti-witwaswetgeving is dat we voortaan meer via een overschrijving of met de betaalkaart zouden betalen (aanpak van de fiscale fraude en zwart geld). Nieuwe betaaloplossingen voor grote bedragen moeten we op korte termijn niet verwachten. Er zijn voldoende alternatieven op de markt. Bent u vaak op de baan, dan kan u werken met een mobiele betaalterminal of een bankcheque vragen. Wie een debet- of kredietkaart gebruikt, controleert best tot welk bedrag met welke kaart men kan betalen. Eventueel kan u het plafond tijdelijk verhogen als u een grote aankoop plant. Een overschrijving kan door uw bank worden uitgevoerd, maar kan ook via thuisbankieren. Een ander alternatief is de cliëntencheque. Maar dit vereist een goed vertrouwen tussen koper en verkoper.

Strenge sancties

Nieuw is dat de handelaar of dienstenverstrekker die op de hoogte is van een verboden betaling in contanten hiervan melding moet maken aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) of anti-witwascel. Blijkt bij een controle door de economische inspectie dat hij dat niet heeft gedaan, dan riskeert hij een boete. De controleurs van de economische inspectie mogen al uw boekhoudkundige en commerciële bescheiden inkijken.

De overtredingen bij een verkoop van onroerende goederen worden gestraft met een administratieve geldboete van 250 euro tot 1.250.000 euro.
De overtredingen van de verkoop van de andere goederen of bij dienstprestaties worden gestraft met een strafrechtelijke geldboete van 1.500 euro tot 1.350.000 euro (incl. opdeciemen). Die geldboete mag niet meer bedragen dan 10 % van de ten onrechte in contanten betaalde sommen.

Zowel de verkoper als de koper zijn verantwoordelijk voor het betalen van de boete (hoofdelijke aansprakelijkheid). Strafrechtelijke geldboeten bij de verkoop van roerende goederen of bij dienstprestaties kunnen het voorwerp uitmaken van een administratieve minnelijke schikking. Er wordt dan aan de overtreders een som voorgesteld waarvan de betaling de strafvordering doet vervallen.